İcra Takibi Nedir ve Ne Zaman Başlatılır?

İcra takibi, alacaklının borcunu yasal yollarla tahsil etmek amacıyla icra dairesine başvurarak başlattığı resmi işlemdir. İcra takibi için bir mahkeme kararı gerekmeksizin, alacaklının elinde senet, fatura, sözleşme veya başka bir belge bulunması yeterlidir. Süreç, borçluya ödeme emri gönderilmesiyle başlar. Borçlu, bu emre itiraz etmezse takip kesinleşir. İcra takibi, özellikle ticari alacaklar, kira alacakları ve sözleşmeden doğan borçlar gibi durumlarda sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Bu süreçte “ilamsız icra takibi” en çok uygulanan takip türüdür. Bu başlık altında, icra takibinin temel işleyişi ve ne zaman başlatılabileceği hakkında genel bir çerçeve sunulmaktadır.

İlamsız İcra Takibi Nasıl Yapılır?

İlamsız icra takibi, mahkeme kararı olmadan başlatılabilen bir icra türüdür. Alacaklı, herhangi bir belge ibraz etmeden doğrudan icra dairesine başvurabilir. Başvuru üzerine borçluya ödeme emri gönderilir ve borçlu bu emre 7 gün içinde itiraz etmezse takip kesinleşir. Eğer borçlu itiraz ederse, takip durur ve alacaklı itirazın iptali için mahkemeye başvurmak zorundadır. İlamsız takip, özellikle kira alacakları, faturadan doğan borçlar veya senetsiz ticari alacaklar gibi durumlarda tercih edilir. Süreç, ödeme emrinin hazırlanması, tebliği ve borçlunun cevap hakkıyla devam eder. Borçlunun mal varlığına haciz işlemi uygulanması ise ancak ödeme yapılmaması ve sürenin dolması hâlinde gündeme gelir. E-haciz işlemleri de bu sürecin dijital uygulaması olarak devreye girebilir.

Ödeme Emri ve Borçlunun İtiraz Süresi Nedir?

İcra takibinde ödeme emri, borçluya icra dairesi aracılığıyla gönderilen ve belirli bir sürede borcun ödenmesini veya itiraz edilmesini talep eden resmi belgedir. İlamsız icra takibinde ödeme emri gönderildikten sonra borçluya 7 gün içinde itiraz etme hakkı tanınır. Bu süre zarfında itiraz edilmediği takdirde takip kesinleşir ve haciz işlemleri başlatılabilir. Borçlu, itirazını yazılı olarak bağlı bulunduğu icra dairesine sunabilir. İtiraz gerekçesi; borcun ödenmiş olması, borcun hiç doğmamış olması ya da alacaklının yetkisiz olması gibi nedenlere dayanabilir. Süresi içinde yapılan itiraz, takibin durmasına neden olur. Bu durumda alacaklı, itirazın kaldırılması veya iptali için ayrıca mahkemeye başvurmak zorundadır. Bu süreçte e-haciz veya haciz kararı uygulanamaz. Sürenin geçirilmesi hâlinde borçlu, borca karşı ileri sürebileceği haklarını kaybedebilir.

E-Haciz Nedir ve Ne Zaman Uygulanır?

E-haciz, borçlunun banka hesaplarına, taşıtlarına veya diğer malvarlıklarına elektronik ortamda haciz işlemi uygulanmasını ifade eder. Geleneksel haciz işlemlerine kıyasla daha hızlı ve otomatik olarak yürütülür. E-haciz işlemi, icra takibi kesinleştikten sonra alacaklının talebi üzerine başlatılır. Borçluya ödeme emri tebliğ edilip itiraz süresi geçtikten sonra hâlâ ödeme yapılmamışsa, icra müdürlüğü e-haciz uygulamasına geçebilir. Bu süreçte borçlunun e-Devlet üzerinden durumunu takip etmesi mümkündür. E-haciz kapsamında, maaşın belirli bir oranı veya banka hesaplarındaki bakiyeler bloke edilebilir. Ancak bazı sosyal yardımlar, asgari geçim ödemeleri ve bazı kamu destekleri haczedilemez. E-haciz işlemi günümüzde yaygın şekilde uygulanmakta olup, sürecin hukuka uygun ve zamanında yürütülmesi önem taşır.

Borçlunun Hakları Nelerdir? İcra Takibinde Nelere Dikkat Edilmeli?

İcra takibine maruz kalan borçluların da hukuk düzeni içerisinde çeşitli hakları bulunmaktadır. Öncelikle borçlu, kendisine gönderilen ödeme emrine 7 gün içinde itiraz edebilir. Bu itiraz, takibin durmasına neden olur. Borçlu ayrıca icra işlemleri sırasında, temel yaşam hakkını tehdit edecek şekilde yapılan hacizlere karşı da itiraz etme hakkına sahiptir. Örneğin; zorunlu ev eşyaları, asgari geçimi sağlayan maaşın belirli kısmı, sosyal yardımlar ve nafaka gelirleri haczedilemez. Borçlu ayrıca, alacaklının kötü niyetli veya yetkisiz takibine karşı şikâyet yoluna başvurabilir. Takip sürecinde borçlunun haklarını bilmiyor olması, geri dönülemez sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle borçlular, süreleri kaçırmamalı, ödeme veya itiraz süreçlerini dikkatle izlemelidir. E-haciz gibi dijital uygulamalarda da bilgi eksikliği, mağduriyet yaratabileceğinden süreç takip edilmelidir.

Sıkça Sorulan Sorular – İcra Takibi Hakkında

İcra takibi ne zaman başlatılabilir?

Borç muaccel hale geldikten ve borçlu tarafından ödenmediği tespit edildikten sonra alacaklı icra takibi başlatabilir. Herhangi bir mahkeme kararına ihtiyaç yoktur.

İcra takibine itiraz süresi ne kadardır?

İlamsız icra takibinde borçlu, kendisine tebliğ edilen ödeme emrine karşı 7 gün içinde icra dairesine yazılı olarak itiraz edebilir.

E-haciz işlemi nasıl başlatılır?

İcra takibi kesinleştikten sonra, alacaklı icra müdürlüğünden borçlunun banka hesaplarına e-haciz uygulanmasını talep edebilir.

Hangi mallara haciz konulamaz?

Zorunlu ev eşyaları, geçimini sağlayan maaşın belli bir kısmı, sosyal yardımlar ve nafaka gelirleri haczedilemez.

İcra Takibi Nedir, Nasıl Başlatılır?