İdari Gözetim Kararı

İdari gözetim kararı nedir karara karşı itiraz ve hukuki yollar neleredir?

Av. Mehmet Buğra Anıl

10/11/20234 min oku

İdari Gözetim Kararı

Yabancılarla ilgili sınır dışı etme kararı alınması gerektiği değerlendirilen durumlarda, bu karar valilik tarafından verilir ve bu değerlendirme ile karar süreci kırk sekiz saat içinde tamamlanır. Sınır dışı etme kararı alınan kişiler arasında aşağıdakiler bulunabilir:

  1. Kaçma ve kaybolma riski taşıyanlar.

  2. Türkiye'ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal edenler.

  3. Sahte veya asılsız belge kullananlar.

  4. Kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye'den çıkmayanlar.

  5. Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığına tehdit oluşturanlar.

Bu tür kişiler hakkında valilik tarafından idari gözetim kararı verilir veya alternatif yükümlülükler getirilebilir. İdari gözetim kararı alan yabancılar, yakalamayı yapan kolluk birimince geri gönderme merkezlerine kırk sekiz saat içinde götürülürler.

Geri gönderme merkezlerindeki idari gözetim süresi altı ayı aşamaz. Ancak, bu süre, yabancının işbirliği yapmaması veya ülkesiyle ilgili doğru bilgi veya belgeleri vermemesi nedeniyle tamamlanamazsa, en fazla altı ay daha uzatılabilir.

İdari gözetimin devamında zaruret olup olmadığı valilik tarafından her ay düzenli olarak değerlendirilir ve gerekli görülmesi halinde otuz günlük süre beklenmeden idari gözetim sonlandırılır. Bu durumda, idari gözetim altındaki yabancılara alternatif yükümlülükler getirilir.

İdari gözetim kararı, idari gözetim süresinin uzatılması ve her ay düzenli olarak yapılan değerlendirmelerin sonuçları gerekçesiyle birlikte yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir. Eğer yabancıyı temsil eden bir avukat yoksa, yabancı veya yasal temsilcisi, kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir.

İdari gözetim altında olan kişi veya yasal temsilcisi ya da avukatı, idari gözetim kararına karşı sulh ceza hâkimine başvurabilir. Bu başvuru idari gözetimi durdurmaz ve dilekçenin idareye verilmesi halinde dilekçe yetkili sulh ceza hâkimine derhal iletir. Sulh ceza hâkimi, başvuruyu beş gün içinde sonuçlandırır ve bu karar kesindir. İdari gözetim altında olan kişi veya yasal temsilcisi ya da avukatı, idari gözetim şartlarının değiştiği veya sona erdiği iddiasıyla yeniden sulh ceza hâkimine başvurabilir.

İdari Gözetim Kararına Karşı Dava

Sınır dışı etme kararlarına itiraz etmek olduğu gibi, idari gözetim kararlarına da itiraz mümkündür. İdari gözetim kararı, idari gözetim süresinin uzatılması ve her ay düzenli olarak yapılan değerlendirmelerin sonuçları, ayrıca gerekçeleriyle birlikte yabancıya, yasal temsilcisine veya avukatına tebliğ edilir. Ayrıca, idari gözetim altına alınan kişi, avukat tarafından temsil edilmiyorsa, kendisi veya yasal temsilcisi, kararın sonuçları, itiraz prosedürleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir.

İdari gözetim altındaki kişi veya yasal temsilcisi veya avukatı, idari gözetim kararına karşı sulh ceza hakimine başvurabilir. Bu başvuru, idari gözetimi durdurmaz. Dilekçe idareye verildiğinde, dilekçe derhal yetkili sulh ceza hakimine iletilir. Sulh ceza hakimi, başvuruyu beş gün içinde sonuçlandırır ve bu karar kesindir. İdari gözetim altındaki kişi veya yasal temsilcisi veya avukatı, idari gözetim koşullarının değiştiği veya sona erdiği iddiasıyla yeniden sulh ceza hakimine başvurabilir.

İdari gözetim işlemine karşı yargı yoluna başvuran kişilerden avukatlık ücretlerini karşılamakta güçlük çekenlere, talep edilmesi halinde 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu hükümlerine göre avukatlık hizmeti sağlanır.

İdari Gözetime Alternatif Yükümlülükler

Sınır dışı etme kararı alınması gerektiği değerlendirilen yabancılara idari gözetim yerine

  • Belirli adreste ikamet etme

  • Bildirimde bulunma

  • Aile temelli geri dönüş

  • Geri dönüş danışmanlığı

  • Kamu yararına hizmetlerde gönüllülük esasıyla görev alma

  • Teminat

  • Elektronik izleme

alternatif yükümlülükleri getirilebilir: Yabancıya bu yükümlülüklerden bir ya da birkaçının getirilmesi durumunda, bu süre yirmi dört ayı geçemez.

İdari gözetime alternatif yükümlülüklere tabi tutulduğu, yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına gerekçeleri ile birlikte tebliğ edilir. Hakkında idari gözetime alternatif yükümlülükler getirilen yabancı, bir avukat tarafından temsil edilmiyorsa kendisi veya yasal temsilcisi, kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir.

Elektronik izleme yükümlülüğüne tabi tutulan yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı bu karara karşı sulh ceza hâkimine başvurabilir. Başvuru yabancının tabi tutulduğu idari yükümlülüğü durdurmaz. Sulh ceza hâkimi incelemeyi beş gün içinde sonuçlandırır. Sulh ceza hâkiminin kararı kesindir.

İdari gözetime alternatif yükümlülüklere uymayan yabancılar idari gözetim altına alınabilir. Yabancıya teminat yükümlülüğü getirilmesi ve yabancının teminat süresi içerisinde mücbir sebepler ve mahkeme sürecinin sona ermemesi halleri saklı kalmak kaydıyla Türkiye’den çıkmaması durumunda teminat Hazineye irat kaydedilir.

Geri Gönderme Merkezlerindeki Yabancıların Hakları

İdari gözetime alınan yabancılar, geri gönderme merkezlerinde tutulurlar. Geri gönderme merkezlerinde;

  • Yabancı tarafından bedeli karşılanamayan acil ve temel sağlık hizmetleri ücretsiz verilir,

  • Yabancıya; yakınlarına, notere, yasal temsilciye ve avukata erişme ve bunlarla görüşme yapabilme, ayrıca telefon hizmetlerine erişme imkânı sağlanır,

  • Yabancıya; ziyaretçileri, vatandaşı olduğu ülke konsolosluk yetkilisi, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği görevlisiyle görüşebilme imkânı sağlanır,

  • Çocukların yüksek yararları gözetilir, aileler ayrı yerlerde barındırılır,

  • Çocukların eğitim ve öğretimden yararlandırılmaları hususunda, Millî Eğitim Bakanlığınca gerekli tedbirler alınır.

  • Göç alanında uzmanlığı bulunan ilgili sivil toplum kuruluşu temsilcileri, Genel Müdürlüğün izniyle geri gönderme merkezlerini ziyaret edebilirler. Herhangi bir hak mahrumiyetine uğramamak için mutlaka bir hukuk danışmanı ile iletişime geçiniz.